Ogrodzenie, jak sama nazwa wskazuje odgradza naszą działkę od świata zewnętrznego czyli na pewno z jednej strony od ulicy a z pozostałych stron zwykle od sąsiadów lub terenu niezurbanizowanego jak łąka, las, pole itp. Ogrodzenie może oczywiście być wykonane z całej gamy materiałów jak stal, drewno, kamień, klinkier itp. i może być pod względem wizualnym „lekkie”, które ukazuje wnętrze naszej działki jak i „ciężkie”, które zakrywa dla naszych oczu wnętrze naszej posesji. Generalnie ogrodzenie powinno być w jakiś sposób połączone i zharmonizowane z budynkiem mieszkalnym. Również należy pamiętać, że do różnych brył budynków będą pasowały różnego rodzaju ogrodzenia i tak np. do budynków nowoczesnych i minimalistycznych będzie pasowało np. lekkie ogrodzenie stalowe, zaś do budynków w stylu dworków lepiej będzie pasowało ogrodzenie masywne wykonane z elementów ceramicznych. Oczywiście każdy budynek i jego ogrodzenie należy postrzegać indywidualnie, ponieważ dochodzą do tego takie jeszcze sprawy jak otaczając nas przyroda, natężenie ruchu przy ulicy, na której jest nasza działka czy domy i ogrodzenia sąsiadów.
Projekt ogrodu musi wziąć pod uwagę, że rodzaj ogrodzenia jest zdeterminowany w pewnym stopniu przez kształt ogrodu. Odpowiednio dobrany materiał może nadać przestrzeni charakter rustykalny, elegancki lub intymny. Ogrodzenie nie powinno dominować w otoczeniu. Pomalowanie płotu z sitaki na jasny kolor tylko niepotrzebnie przyciągnie uwagę oglądającego, która powinna koncentrować się na roślinach. Ogrodzenie staje się mniej widoczne, gdy zostanie pomalowane na ciemny kolor : czarny, ciemnozielony lub ciemnoszary. Charakter ogrodzenia w pełni wiąże się z typem obiektu. Najbardziej eleganckie są ogrodzenia, które charakteryzują się spokojną, stonowaną kolorystyką. Z kolei najwięcej problemów kompozycyjnych mogą przysporzyć mury z pełnych ścian. Z jednej strony zapewniają one nam dużą prywatność, z drugiej jednak jeśli powierzchnia obiektu jest niewielka, taki rodzaj ogrodzenia optycznie ją zmniejszy.
W tym artykule chciałem się skupić na ogrodzeniach tzw. Lekkich, przestrzennych, przez które możemy swobodnie obserwować wnętrze naszej posesji i tutaj przy projekcie ogrodu nasuwa się jedno zasadnicze pytanie, czy chcemy nasze ogrodzenie pozostawić nie obsadzone, czy jednak chcemy aby nasz ogród był całkowicie zasłonięty i był tylko widocznie optyczny dla nas. Projekt ogrodu, który przewiduje całkowite zasłonięcie działki roślinnością powinien zawierać dokładne rozmieszczenie roślin przy ogrodzeniu, w jakich powinny być odległościach między sobą, rodzaj roślin, ich kolorystykę oraz ich docelową wysokość. Moim zdaniem roślinność przy ogrodzeniu zasłaniająca nasz ogród powinna mieć docelową wysokość około 2m. Wyższa roślinność będzie zbyt przytłaczająca i zbyt ciężka, zaś za niższa roślinność nie spełni naszej podstawowej potrzeby zasłonięcia działki. Dla nowoczesnych budynków mieszkalnych, które mają być zasłonięte roślinnością przy ogrodzeniu jest roślinność liściasta taka jak laurowiśnia czy ligustr. Można również zasłonić ozdobnymi wysokimi trawami ale w tym przypadku należy pamiętać, że musimy je ściąć pod koniec marca i do połowy maja, kiedy nie odrosną nie będą one stanowiły pasu zieleni. Generalnie nie polecam obsadzania ogrodzenia świerkami czy jodłami, ponieważ zbyt mocno z czasem się rozrastają i są ciężkie do opanowania a ponadto zbyt mocno przytłaczają ogród jak i całą naszą posesję. Jedyną rośliną iglastą godną polecenia są cisy, ponieważ jest to roślina bardzo szlachetna i dość wolno rosnąca co pozwala na jej dokładne kształtowanie i modelowanie.
Projekt ogrodu, powinien w szczególności dać nam odpowiedź czy roślinność przy ogrodzeniu oprócz funkcji dekoracyjnej ma nam dać także funkcję użytkową, ponieważ rośliny posadzone przy ogrodzeniu wzdłuż działki od strony ulicy mogą pełnić dwojaką funkcję. Przede wszystkim poprawiają wygląd ogrodzenia i całej posesji. Na małych działkach, na których dom jest usytuowany blisko ulicy a więc dobrze z niej widoczny, rośliny przed ogrodzeniem tworzą oprawę budynku i w bezpośredni sposób wpływają na jego estetykę. Nie mniej ważne jest znaczenie roślin dla otoczenia. W nowo powstających osiedlach, gdzie ziemia jest na wagę złota i nie ma miejsca na skwerki, rośliny przed posesjami stanowią często jedyną zieleń wspólną decydującą o urodzie miejsca. Projekty ogrodów, jeżeli mają do wykorzystania tylko roślinność przy ogrodzeniu to powinna być ona wykorzystana w maksymalny i najlepszy sposób. Atrakcyjną, bardzo ozdobną formą osłonięcia posesji jest posadzenie wokół niej kompozycji z drzew i krzewów o ozdobnych kwiatach i barwnych owocach. Teren posesji można wyznaczyć niewysokim lub ażurowym ogrodzeniem a większe i mniejsze grupy roślin będą osłaniały wybrane miejsca takie jak taras, okna sypialni czy trawnik, na którym lubimy sobie poleżeć. Jest to najlepszy sposób na zachowanie kameralności działki na gęsto zabudowanych terenach podmiejskich.
Na niewielkich działkach najlepszym rozwiązaniem jest posadzenie żywopłotu formowanego z wyżej już wymienionych roślin takich jak laurowiśnia, ligustr czy cisy. W projekcie ogrodu możemy też zastosować pnącza na podporach i jest to sposób, który nie będzie demonstracyjny ale całkiem skuteczny. Wybieramy lekkie osłony z pnączy. Doskonały efekt osiągniemy, wykorzystując do zagospodarowania przestrzeni ogrodu pergolę (dwa rzędy słupów połączone poprzecznymi elementami tworzącymi ażurowe zadaszenie) lub trejaż (słupy ustawione w jednym rzędzie i połączone u góry elementem poprzecznym). Efekt możemy wzmocnić, jeżeli między słupami pergoli czy trejaża umocujemy kratki, na których rozepniemy długie pędy. Jeśli taką konstrukcję obsadzimy pnączami wieloletnimi takimi jak aktinidie, rdestówka Auberta, kokornak, milin amerykański, glicynie, powojniki, winobluszcz pięciolistkowy czy winorośl pachnąca to nawet zimą ich bezlistne pędy stworzą rodzaj delikatnego parawanu. Projekty ogrodów mogą zawierać całą gamę ciekawych i nietuzinkowych rozwiązań związanych z pergolami i trejażami oraz roślinnością na nich opartą. Pnącza jednoroczne, jak fasola ozdobna, kobea pnąca, wilce, nasturcja większa wiosną rozwijają się wprawdzie szybko ale jesienią równie szybko zamierają.
Lekkie, efektowne parawany stworzymy z wysokich bylin o sztywnych pędach, takich jak rudbekie, astry nowoangielskie, słoneczniki szorstkie i dalie, a z jednorocznych słoneczniki zwyczajne i ozdobne. Tego rodzaju rozwiązanie pełni funkcję ochronną i jakby „przy okazji” mocno ozdabia ogród. Minusem tych roślin jest to, że są one sezonowe więc wiosną i zimą nie możemy na nie liczyć. Długie pędy wymagają zazwyczaj podparcia i możemy je przywiązać do palików lub otaczać specjalną obręczą z drutu albo tworzywa sztucznego. Sposobów na ochronę prywatności i osłonięcia ogrodu jest tyle na ile pozwala nam nasza wyobraźnia. Projekty ogrodów w tym przypadku mogą nam uzmysłowić jak będzie nasz ogród wyglądał za jakiś konkretny czas i w określonych porach roku. Nasadzając roślinność przy ogrodzeniu będzie ona determinowała nasz ogród i całą naszą działkę na długie lata a musimy pamiętać o tym, że codziennie chcąc nie chcąc będziemy ją oglądali i dobrze zaprojektowany ogród ma nam dać pewność, że nie popełniliśmy żadnej pomyłki przy jego zakładaniu.
Czasami nie ma innego sposobu zapewnienia spokoju, jak otoczyć ogród wysokim murem czy parkanem. Jednak efekt końcowy może nas niemile zaskoczyć, ponieważ teren wyda się mniejszy niż jest w rzeczywistości a długa szczelna płaszczyzna może przytłaczać nawet najstaranniej zaprojektowane wnętrze ogrodu. Wyjściem z tej sytuacji jest potraktowanie powierzchni płotu jako tła dla kompozycji roślinnych o odpowiednio dobranych barwach i formach. Możemy też posadzić przy takiej konstrukcji pnącza i albo szczelnie ją zakryć (na przykład winobluszczem trójklapowym) albo wyeksponować na jej tle barwne liście lub kwiaty (powojniki, róże, hortensję pnącą, akabię pięciolistkową czy milin). Projekt ogrodu, w którym ogrodzenie jest jako mur możemy w pewien sposób urozmaicić poprzez zastosowanie przy murze ciekawej małej architektury ogrodowej ale w tym przypadku nie możemy mówić ogólnie ponieważ każdy jeden przypadek wymaga oddzielnego przeanalizowania i wykonania.
Innym sposobem wykonując projekt ogrodu jest odizolowanie się od otoczenia jest posadzenie wzdłuż niewielkiego ogrodzenia, od wewnętrznej lub zewnętrznej jego strony, wysokich krzewów. W tym wypadku ważne jest, aby teren posesji był stosunkowo duży, bo rozrastające się swobodnie rośliny powinny stworzyć szeroki i zwarty pas zieleni. Gąszcz pędów nie tylko osłoni przed niechcianymi spojrzeniami, ale będzie też doskonałą barierą dźwiękochłonną, dlatego ten sposób osłaniania posesji warto zastosować szczególnie wtedy, gdy sąsiadujemy z hałaśliwą ulicą. Ponadto krzewy rozpraszają podmuchy wiatru i zatrzymują pyły i kurze unoszące się w powietrzu, co poprawi warunki naszego życia i powietrza wokół nas. Takie ogrodzenie jest bardzo trudne do przebycia dla nieproszonych gości zarówno ludzi jak i zwierząt. Projektowanie ogrodów, w którym chcemy mocno zaakcentować roślinność przy ogrodzeniu powinno zawsze uwzględniać indywidualnie każdy ogród osobno.
