Przystępując do projektu ogrodu musimy sobie postawić pytanie jaki ma on mieć docelowy wygląd, jaki ma być jego klimat lub czym konkretnie ma się on charakteryzować. Musimy sobie przemyśleć jakie mamy oczekiwania wobec niego, jaką on ma mieć końcową funkcję. Czy chcemy aby nasz ogród miał wygląd „stały” czy „zmienny”. Są to bardzo ważne kwestie, ponieważ aby wygenerować to co chcemy musimy już na samym początku odpowiedzieć sobie na powyższe zagadnienia z tym związane oraz zdecydować się na konkretny jego wybór czy chociaż zmierzać w zasadniczej części do wybranego kierunku.
Bardzo ważnym pytaniem, na jakie sobie musimy odpowiedzieć podczas projektowania ogrodu jest temat związany z jego funkcją jaką ma pełnić wokół naszego domu. Czy nasz ogród ma być w przeważającej części dekoracyjny z mniejszym naciskiem na jego funkcjonalność czy odwrotnie ma być bardzo funkcjonalny z mniejszym naciskiem na jego dekoracyjność lub czy ma to być wypośrodkowane połączenie jednej i drugiej funkcji. Charakter ogrodu, powinien być dobrany do charakteru osób, które będą w nim na co dzień przebywać. Jeżeli jesteśmy osobami, które na co dzień lubią ruch, lubią przebywać na świeżym powietrzu, lubią cały czas coś robić ale niekoniecznie przy roślinach to dobrym wyborem jest dla nich ogród funkcjonalny, w którym możemy zastosować dużo przestrzeni na jego różnorakie funkcje np. sportowe, odpoczynkowe czy hobbystyczne zaś mniejszą przestrzeń możemy zagospodarować jako typowy ogród dekoracyjny.
Jeżeli mamy sposób bycia mniej aktywny na świeżym powietrzu ale chcemy mieć przy naszym domu ładny ogród, to wówczas polecam projekt ogrodu typowo dekoracyjny z zastosowaniem roślin jak najmniej „obsługowych”, ogród który będzie po prostu posiadał w swojej zasadniczej części większość roślin „bezobsługowych”, które mają stanowić atrakcyjne, konkretne i wyraziste środowisko, które da nam radość z jego codziennego obserwowania. Taki typowo dekoracyjny ogród w adekwatny i spójny sposób połączony z naszym domem i z odpowiednio dobranymi elementami małej architektury może stanowić całkiem zgrabne uwypuklenie i domu i ogrodu na zewnątrz i może stanowić mocny wyróżnik wokół naszego otoczenia i sąsiedztwa.
Obecnie w naszym kraju jest mocna tendencja do wyprowadzania się z dużych miast i kupowania działek i budowania domów na wsiach otaczających te miasta a szczególnie kuszą nas działki położone blisko przy lesie czy na jakimś względnym i w miarę bliskim „odludziu” i tutaj przystępując do projektu ogrodu możemy śmiało nawiązać do naszego otoczenia i wprowadzić w delikatny sposób na naszą ogrodową przestrzeń rośliny, które w pewien sposób będą stanowiły przedłużenie lasu czy innej otaczającej nas przestrzeni. Da nam to harmonijne połączenie naszej w jakiś sposób jeszcze dzikiej okolicy z naszą ogrodzoną działką i klimat naszej działki z sąsiedztwem będzie w pewien sposób zachowany. Wówczas nasze bliskie otoczenie domu nie będzie się „gryzło” z dalszym otoczeniem i nie popsujemy przez to całego otoczenia. Jeżeli mamy za naszą działką zagajnik brzozowy, to śmiało możemy zasadzić w przemyślany sposób kilka niedużych brzóz itp. itd. Charakter naszego terenu z obcym nie naruszonym będzie miał jakąś spójność, integralność i proporcjonalność. Oczywiście wówczas zapominamy o jakichkolwiek płotach betonowych, które mają na celu ogrodzenie naszej działki
Podróżując po Polsce często widzę np. dom pobudowany przy lesie czy zagajniku i z trzech stron otoczony betonowym płotem i wokół betonowego płotu posadzone w rzędzie tuje, tuje i jeszcze raz tuje a za betonowym płotem wszędzie las lub jakieś pola i zagajniki. Wówczas nasza działka i nasz ogród bardzo się „kłóci” i „gryzie” z otoczeniem, które widzimy poza swoimi granicami. Jedno z drugim nie pasuje do siebie, jest zbyt mocno od siebie inne. Wówczas nasz ogród jest zbyt przeciwstawny i niekompatybilny w stosunku do jego otoczenia i to jest nie tędy droga aby zbudować odpowiedni klimat i charakter ogrodu. Mając tak umiejscowioną działkę i projektując na niej ogród tak aby zbudować jego klimat, musimy to zrobić w taki sposób aby jedno z drugim należycie połączyć. Nasz ogród w pewien delikatny i subtelny sposób powinien się wręcz „przytulać” do jego zewnętrznego otoczenia i razem obie odrębne części powinny „współbrzmieć” ze sobą a nie być oddzielone od siebie płotem betonowym i tu nie chodzi o to aby las przenosić na nasz ogród bo to jest z innej strony przesada i nie tędy droga, bo ogród to nie jest las ani zagajnik ale chodzi o to aby w zrównoważony i można powiedzieć taki dyskretny sposób jedno z drugim spajać, splatać, integrować i konsolidować. Tutaj bardzo dobrym pomysłem jest przemyślana unifikacja jednego z drugim. Jeszcze wracając do zagajnika, to możemy w naszym ogrodzie umieścić mały zagajnik z np. małymi brzozami czy wierzbami i to bardzo dobrze wygląda ale powtarzam mały zagajnik z małymi lub średniej wysokości drzewami a nie z całego ogrodu robić zagajnik.
Wygląd, klimat i charakter ogrodu musi być również w wyważony sposób skorelowany z wielkością działki i stylem architektury naszego domu. Wykonując projekt ogrodu musimy ten ogród niejako że „dostroić” i zgrać z wielkością działki i z domem i czasami też z jego dalszym otoczeniem i sąsiedztwem jeżeli to otoczenie narzuca nam jakąś pewną wizję. Projektujemy ogród po to aby nadać mu właśnie jakiś klimat a klimat ten ma sprawić, że będzie się w nim nam miło przebywało ale o klimacie ogrodu nie decydują tylko rośliny w nim posadzone (choć w bardzo znaczącej mierze tak) ale również pewnego rodzaju dobrze dobrane oświetlenie zewnętrzne, meble ogrodowe, donice, budki dla ptaków czy mała ogrodowa architektura. Te elementy uzupełnią nam naszą ogrodową przestrzeń i mogą dobrze dobrane dodać stylu i niepowtarzalności. Ja osobiście uważam, że jeżeli chodzi o styl ogrodu to powinien on być mocno powiązany i „sklejony” z architekturą domu i tutaj niczego odkrywczego nie napiszę, ponieważ moim zdaniem do nowoczesnej architektury pasują ogrody minimalistyczne, zaś jeżeli mamy dom w stylu małego dworku to jak najbardziej będzie pasował do niego ogród klasyczny.
Tak jak napisałem powyżej o wyglądzie, klimacie i charakterze ogrodu nie decydują tylko posadzone w nim rośliny ale również tarasy czy ścieżki, które stanowią swego rodzaju połączenie ogrodu z naszym domem. Tarasy czy ścieżki tworzą swoistego rodzaju oprawę i decydują o funkcjonalności naszej przydomowej przestrzeni. W tej materii bardzo dużą rolę odgrywa materiał i kolorystyka ale należy tutaj stosować znaczący umiar i wprowadzać jak najmniejszą różnorodność. Generalnie moim zdaniem najlepiej używać maksymalnie dwóch rodzajów materiałów i dwóch kolorów i nie więcej. Wprowadzenie zbyt dużej ilości kolorów czy materiałów rozbija nam klimat i w pewien sposób „demoluje” charakter ogrodu. Patrząc na to nie możemy się skupić na ogrodzie jako jednej spójnej klimatycznej całości a skupiamy się tu na tym a tam na tym a takie coś psuje nam odbieranie i klimatu i charakteru ogrodu.
Kolejną ważną rzeczą podczas projektowania ogrodu jest uzgodnienie kwestii rodzajów i rozmieszczenia roślin, ponieważ możemy zastosować mniejszą ilość roślin o większych wymiarach lub większą ilość roślin o mniejszych wymiarach i w jednej i w drugiej sytuacji stosując odpowiednią kombinację możemy uzyskać bardzo dobry wygląd, klimat i charakter ogrodu, tylko musi to być dobrze przemyślane i w odpowiedni sposób rozmieszczone i połączone ze sobą. Żeby uzyskać właściwy klimat i charakter ogrodu musimy wykonać jego projekt tak aby nagromadzenie i układ roślin stanowiło pewnego rodzaju całość. Idąc inną drogą odpowiedni klimat i charakter ogrodu możemy również budować wokół kilku konstrukcji wybranych dedykowanych roślin a przy małej działce nawet wokół jednej większej rośliny np. drzewa ozdobnego, zaś resztę roślin wkomponowujemy tak aby stanowiły łagodne i ascetyczne tło dla pierwszoplanowych elementów ale to tło ma być bardzo dokładnie i starannie wykonane. Ogrody, w których mamy zaaranżowanych kilka dużych podstawowych, priorytetowych, centralnych i wiodących roślin a reszta roślin jest do nich dostosowana i dopasowana właśnie w ascetyczny sposób powoduje i stwarza budowanie dobrego wyglądu, klimatu i charakteru ogrodu. Możemy to osiągnąć na wiele sposobów ale aby to osiągnąć musimy mieć przede wszystkim pomysł na to.